Khám phụ khoa định kỳ – Vì sao phụ nữ không nên bỏ qua?

Khám phụ khoa định kỳ là một trong những biện pháp chăm sóc sức khỏe quan trọng nhưng thường bị nhiều phụ nữ bỏ quên do tâm lý e ngại, chủ quan hoặc thiếu thông tin. Tuy nhiên, theo các chuyên gia sản phụ khoa, việc thăm khám đều đặn giúp phát hiện sớm các bất thường ở cơ quan sinh sản, điều trị kịp thời và bảo vệ khả năng làm mẹ. Đặc biệt, khám phụ khoa còn giúp phòng ngừa ung thư cổ tử cung, một trong những bệnh ung thư phổ biến ở phụ nữ.

1. Khám phụ khoa định kỳ là gì?

Khám phụ khoa định kỳ là quá trình thăm khám các cơ quan sinh sản nữ như âm hộ, âm đạo, cổ tử cung, tử cung và buồng trứng. Khi đến thăm khám, bác sĩ sẽ kiểm tra lâm sàng kết hợp cận lâm sàng khi cần thiết như xét nghiệm dịch âm đạo, siêu âm đầu dò hoặc siêu âm ổ bụng, xét nghiệm tế bào cổ tử cung (PAP smear), xét nghiệm HPV,…

Mục tiêu của việc khám định kỳ là phát hiện sớm viêm nhiễm, rối loạn nội tiết, u nang, polyp, hay các tổn thương tiền ung thư.

2. Tại sao phụ nữ nên khám phụ khoa định kỳ?

• Phát hiện sớm các bệnh viêm nhiễm phụ khoa:

Viêm âm đạo, viêm cổ tử cung hay nấm âm đạo là những bệnh lý rất phổ biến. Nếu không được điều trị đúng, bệnh có thể tái đi tái lại, gây khó chịu, giảm chất lượng cuộc sống và thậm chí ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

• Sàng lọc và phòng ngừa ung thư cổ tử cung:

Ung thư cổ tử cung là bệnh nguy hiểm nhưng có thể phát hiện sớm thông qua PAP smear và xét nghiệm HPV. Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt từ 21–65 tuổi, nên thực hiện tầm soát định kỳ để kiểm soát nguy cơ.

• Phát hiện các rối loạn buồng trứng và tử cung:

Các vấn đề như u xơ tử cung, u nang buồng trứng hay lạc nội mạc tử cung thường tiến triển âm thầm. Siêu âm định kỳ giúp phát hiện sớm và xử lý khi khối u còn nhỏ.

• Đảm bảo sức khỏe sinh sản:

Khám phụ khoa định kỳ đặc biệt quan trọng với phụ nữ đang có kế hoạch mang thai hoặc điều trị hiếm muộn. Bác sĩ có thể đánh giá chức năng sinh sản, tư vấn cách chăm sóc, bổ sung dưỡng chất và điều trị các bệnh lý cản trở quá trình thụ thai.

• Cải thiện đời sống tình dục:

Các vấn đề như đau khi quan hệ, khô âm đạo, rối loạn nội tiết hoặc viêm nhiễm kéo dài đều ảnh hưởng đến tâm lý và chất lượng quan hệ vợ chồng. Điều trị đúng giúp phụ nữ tự tin và thoải mái hơn.

3. Bao lâu nên đi khám phụ khoa một lần?

• Phụ nữ đã quan hệ tình dục: Khám ít nhất 6–12 tháng/lần, kết hợp tầm soát ung thư cổ tử cung theo khuyến cáo của bác sĩ.
• Người chưa quan hệ: Vẫn cần khám khi có triệu chứng bất thường như khí hư nhiều, mùi khó chịu, ngứa rát hoặc đau bụng dưới.
• Phụ nữ mang thai: Cần khám theo lịch hẹn của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe mẹ và thai nhi.
• Phụ nữ mãn kinh: Vẫn nên khám phụ khoa để tầm soát ung thư và theo dõi sức khỏe nội tiết.

Ngoài kiểm tra định kỳ, phụ nữ nên đi khám ngay khi xuất hiện dấu hiệu bất thường: khí hư đổi màu hoặc có mùi lạ, ngứa rát vùng kín, tiểu buốt, chảy máu bất thường, đau khi quan hệ hoặc đau bụng dưới kéo dài.

4. Cần chuẩn bị gì khi đi khám phụ khoa?

• Không quan hệ tình dục 1–2 ngày trước khi khám
• Không thụt rửa âm đạo hay dùng dung dịch vệ sinh mạnh trước ngày khám
• Nên đi khám sau kỳ kinh 3–5 ngày để kết quả chính xác
• Mang theo kết quả khám trước đó (nếu có)

5. Lời khuyên cho phụ nữ trong chăm sóc sức khỏe phụ khoa

• Vệ sinh vùng kín đúng cách, không lạm dụng dung dịch tẩy rửa
• Mặc đồ lót thoáng, thay thường xuyên
• Quan hệ an toàn, sử dụng biện pháp bảo vệ để tránh bệnh lây truyền
• Duy trì lối sống lành mạnh: ngủ đủ, hạn chế stress, bổ sung vitamin và khoáng chất
• Khám phụ khoa theo định kỳ, không chờ đến khi có triệu chứng nặng

Khám phụ khoa định kỳ không chỉ là hoạt động kiểm tra sức khỏe đơn thuần mà còn là bước quan trọng trong việc bảo vệ khả năng sinh sản, phòng ngừa bệnh lý nghiêm trọng và đảm bảo chất lượng cuộc sống. Chủ động thăm khám sớm, lựa chọn cơ sở y tế uy tín và chăm sóc sức khỏe đúng cách sẽ giúp phụ nữ tự tin hơn trong hành trình chăm sóc bản thân.